พืชพันธุ์ที่นามว่า “ขมิ้นชัน”

ขมิ้นชันคือต้นไม้ที่ชาวไทยรู้จักมักจี่กันเป็นเป็นอันดี เพราะว่าเอามาใช้แต่งสี แต่งกลิ่น พร้อมทั้งรสของข้าวปลาอาหาร อาทิเช่น แกงเหลือง แกงไตปลา การใช้ในสินค้าข้าวปลาอาหาร ขมิ้นผงนั้นเป็นแหล่งสีธรรมชาติให้ความปลอดภัยยิ่งกว่าสีสังเคราะห์ ตลอดจนเป็นสมุนไพรดูแลความเจ็บป่วยต่าง ๆ ตัวอย่างเช่น แผลในกระเพาะอาหาร อาการท้องอืด พร้อมกับขับลมได้เช่นกัน

ขมิ้นชันเป็นไม้ปลูกง่ายและสามารถปลูกขึ้นได้ทุกภาคของไทย เจริญงอกงามได้ดีในที่ที่ดอนและไม่ชอบน้ำท่วมขัง ปัญหาของโรคแมลงรบกวนน้อย อายุเก็บเกี่ยวคร่าวๆ 8-9 เดือน ขมิ้นชันเป็นพืชที่อยู่ในตระกูลขิงข่า เป็นพืชล้มลุกอายุหลายปี ลำต้นเหนือดินเป็นลำต้นที่เกิดจากการอัดตัวกันของกาบใบ ลำต้นจริงอยู่ใต้ดินเรียกเหง้าขมิ้น กอบด้วย เหง้าหลักใต้ดินที่เราเรียกว่า หัวแม่ ซึ่งมีรูปไข่และแตกกิ่งทรงกระบอกออกด้านข้างทั้ง 2 ด้าน ที่เราเรียกว่า แง่ง เนื้อในเหง้ามีสีเหลืองมีกลิ่นเฉพาะ ใบเป็นใบเดี่ยว เจริญออกจากเหง้าเรียงเป็นวงซ้อนทับกัน ใบรูปหอก กว้าง 12-15 เซนติเมตร ยาว 30-40 เซนติเมตร ช่อดอกเจริญจากเหง้าแทรกขึ้นระหว่างใบ รูปทรงกระบอก มีใบประดับจำนวนมาก มีสีเขียวอ่อน ใบประดับตรงปลายช่อ จำนวน 6-10 ใบ สีขาวไม่ก็ขาวแกมชมพูเรื่อ ๆ ดอกสีเหลืองอ่อน เกิดในซอกใบประดับเว้นแต่ในซอกใบตรงปลายช่อ ผลทรงกลมมี 3 พู ดอกขมิ้นชันมีลักษณะเป็นช่อ คล้ายกับดอกกระเจียว ช่อดอกมีลักษณะทรงกระบอก กลีบมีหลายสี แต่ที่พบได้แก่ สีขาว เขียว เหลืองอ่อน สีแดง สีม่วง ซึ่งอาจมีเพียงสีเดียวหรือเป็นสีผสมภายในกลีบดอก ประเภทดอกจะคล้ายดอกกระเจียว เพราะเป็นพืชที่อยู่ในตระกูลเดียวกัน แต่ดอกขมิ้นชันจะมีรูปพรรณที่ใหญ่กว่า